http://telechargement.rfi.fr/rfi/vietnamien/audio/modules/actu/201507/CHAMPAGNE_UNESCO_2015_TUAN_THAO.mp3
Các vùng sản xuất rượu Champagne và Bourgogne vừa được UNESCO đưa
vào danh sách các di sản văn hóa thế giới. Cả hai vùng này được UNESCO
xếp vào hạng mục "cảnh quan văn hóa", tức là những nét đặc thù của ngành
sản xuất rượu vang của Pháp.
Nhóm họp từ hôm thứ Bảy 04/07/2015 tại thành phố Bonn (Đức), Ủy ban
chuyên trách UNESCO đã tôn vinh ba địa danh tiêu biểu ở vùng Champagne,
nơi có truyền thống làm rượu vang từ bốn thế kỷ nay, nhiều hơn là sản
phẩm qua hình tượng của chai rượu sủi bọt, lung linh lấp lánh vào các
dịp lễ hội.
Đầu tiên hết là Đại lộ Champagne ở thị trấn Épernay. Đại lộ này dài
khoảng một cây số và là nơi có đặt cơ sở kinh doanh của các thương hiệu
Champagne nổi tiếng nhất, trong đó có Mercier, Moët & Chandon hay
là Perrier-Jouët …. Các cửa hàng này nằm trong tay các gia đình thương
gia chuyên kinh doanh rượu Champagne từ đời cha ông tới đời con cháu.
Mỗi ngôi nhà giống như là biệt thự có hầm rượu khổng lồ, vì tính tổng
cộng lượng lưu trữ hiện giờ lên tới hơn một triệu chai.
Địa danh thứ nhì là ngọn đồi Saint-Nicaise ở thành phố Reims, bao
gồm cả một hệ thống đường hầm dài ngoằn ngoèo hàng chục cây số. Các hầm
rượu này có từ thời Trung Cổ được đào trong đá vôi, và là nơi cất giữ
lưu trữ các loại rượu vang chế biến từ đời này sang đời nọ. Địa danh thứ
ba và cũng là điạ danh quan trọng nhất là ngọn đồi trồng nho
Hautvillers, nằm ở ngoại thành thị trấn Épernay.
Chính tại ngôi làng Hautvillers, nơi có tu viện Dòng Tên của vùng
Chalons en Champagne, mà vị tu sĩ Dom Perignon đã tình cờ phát hiện ra
vào giữa thế kỷ XVII quá trình lên men tự nhiên của rượu Champagne. Từ
đầu thế kỷ XIX trở đi, khi Dom Perignon được đưa vào kinh doanh khai
thác, thì thương hiệu này trở thành một trong những loại Champagne đắt
nhất thế giới.
Về phía vùng Bourgogne, ủy ban chuyên gia của UNESCO công nhận hai
địa danh là Côte de Nuits và Côte de Beaune như di sản văn hóa thế giới.
Đây cũng là nơi có truyền thống trồng nho và làm rượu trong nhiều thế
kỷ.
Tuy nhiên, khí hậu và phong thổ thuận lợi chỉ liên quan tới vài
trăm mãnh đất mà thôi, chứ không phải là trên toàn vùng Bourgogne. Trữ
lượng sản xuất của các loại rượu vang địa phương thuộc vào hàng thấp
nhất nhưng đồng thời cũng là ngon nhất thế giới. Hai loại rượu tiêu biểu
cho vùng này là Romanée-Conti hoặc là Montrachet, trở nên nổi tiếng và
luôn là loại rượu đắt tiền nhất thế giới, theo bản xếp hạng thường niên
của giới thương gia quốc tế.
Hàng năm, giới chuyên ngành vẫn tổ chức cuộc bán đấu giá tại
Hospice de Beaune, mỗi chai Romanée-Conti thường xấp xỉ cả chục ngàn
euro (giá trung bình là 13.000 euro) tức là còn cao hơn cả các loại rượu
vang hảo hạng nhất của các vùng khác như Bordeaux hay là Alsace. Về
điểm này, chuyên gia nghiên Michel Veron, tác giả quyển sách hướng dẫn
về nguồn gốc lịch sử của các loại rượu vang sản xuất ở vùng Champagne
nhận xét :
Rượu vang nói chung, rượu Champagne cũng như rượu Bourgogne nói
riêng, không chỉ là những thức uống, những sản phẩm tiêu dùng đơn thuần,
mà còn là những sản phẩm văn hóa tiêu biểu. Từ hồi năm 2014, Quốc hội
Pháp đã từng công nhận các sản phẩm của vùng Champagne, thuộc vào hàng
di sản quốc gia. Xét về mặt thương mại thì dĩ nhiên là rượu champagne có
thể được đem ra bày bán trên thị trường như bao sản phẩm khác, nhưng
đằng sau hình tượng của Champagne và Bourgogne, còn có cả một truyền
thồng văn hóa lâu đời, một quá trình tìm tòi gần giống như là hình thức
nghệ thuật.
Đối với tôi, thì công việc làm rượu, ban đầu nảy sinh trong tư
tưởng, trong tâm trí. Nhà chế biến rượu phải nghĩ tới việc kết hợp các
giống nho trồng tại chỗ, được xem như là đặc sản địa phương, kết hợp và
dung hoà như thế nào để tìm cho ra một loại rượu ngon, điều đó đòi hỏi
nhiều lần thử đi thử lại, vì rượu nho do điều kiện khí hậu, thời tiết
không thể nào mà giống nhau, từ năm này qua năm nọ. Tùy theo mùa màng,
gặt hái được nhiều hay ít, hương vị rất ngọt hay hơi chua, nhà sản xuất
rượu phải biết thích nghi cách chế biến trong suốt quá trình làm rượu.
Các nhà sản xuất tìm cách hội tụ tất cả những điều kiện sản xuất
thuận lợi nhất hầu tạo ra một lọai rượu hảo hạng, nhưng họ vẫ không biết
chắc 100% là rượu sẽ được ngon. Tựa như ngẫu hứng, thành quả cuối cùng
trong quá trình làm rượu vẫn là một yếu tố mà con người không thể kiểm
soát được. Vì thế cho nên, rượu Champagne cũng như Bourgogne giống như
là một tác phẩm nghệ thuật. Điều mà UNESCO công nhận là nét văn hóa đặc
thù, các địa danh tiêu biểu, nhiều hơn là thương hiệu hay sản phẩm.
Sự kiện UNESCO công nhận các địa danh Champagne cũng như Bourgogne
tạo cơ hội phát triển thêm ngành du lịch cho hai vùng này. Theo ước tính
của giới chuyên gia ngành du lịch khách sạn, quyết định của UNESCO sẽ
giúp tăng thêm ít nhất là 20% số lượng du khách tới tham quan hai vùng
Champagne và Bourgogne.
Hưởng lợi đầu tiên vẫn là các nhà sản xuất rượu, vì du khách lúc
nào cũng có tâm lý muốn mua rượu về làm quà tặng cho bạn bè người thân.
Kế đến là ngành dịch vụ liên quan tới nghệ thuật ẩm thực. Hiện giờ, hai
vùng Champagne và Bourgogne đều tính đến việc phát triển thêm các tuyến
du lịch trong vùng gọi là ‘’Con đường Rượu vang’’, hầu lôi kéo du khách
về những địa điểm khác, tuy nằm trong cùng một vùng nhưng ít nổi tiếng
bằng các địa danh vừa được UNESCO công nhận.
Cũng cần nhắc lại là nước Pháp hàng năm sản xuất 400 triệu chai
rượu champagne, trong đó cứ trên 4 chai là có đến 3 chai dành để xuất
khẩu sang nước ngoài. Nổi tiếng là một trong những ngành công nghiệp mũi
nhọn, giới sản xuất champagne do uy tín của sản phẩm, thoát khỏi ảnh
hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Nhu cầu tiêu thụ nội địa
vẫn ở một mức cao, trong khi champagne vẫn tiếp tục được xuất khẩu sang
nhiều thị trường trên thế giới. Bằng chứng là trong năm 2010, nước Pháp
đã xuất khẩu gần 320 triệu chai champagne sang 196 nước, tăng mạnh nhất
vẫn là Trung Quốc.
Được xem từ lâu như là một trong những biểu tượng của nước Pháp,
rượu champagne khác với các loại rượu vang đỏ hay trắng, ít bị cạnh
tranh nhờ bảo hộ được thương hiệu và nguồn gốc kiểm chứng : chỉ có rượu
nho trắng sủi bọt sản xuất tại vùng Champagne, miền tây bắc nước Pháp
mới xứng đáng với danh hiệu champagne.
Các loại rượu nho sủi bọt khác đến từ các vùng miền ở Pháp hay ở
nước ngoài một là chế biến theo cùng phương pháp (méthode champenoise)
hai là được xếp vào loại rượu sủi bọt (pétillant hoặc là mousseux).
Chẳng hạn như một trong những hiệu rượu vang trắng có sủi bọt nổi tiếng
trên thị trường là lại Prosseco của Ý, giá rẻ từ hai đến bốn lần so với
Champagne.
Để tôn trọng truyền thống, bảo đảm chất lượng và hương vị của sâm
banh, nước Pháp ra nhiều quy định nghiêm ngặt về các giống nho hợp với
phong thổ của vùng Champagne, phương pháp chế biến, cách chọn giống cây
và nuôi trồng, thời gian ủ nho làm rượu cũng như việc cất giữ trong
thùng. Để sản xuất champagne, một nhà làm rượu ở vùng này buộc phải tuân
thủ hơn 60 quy định khác nhau, để có thể gắn trên chai rượu của mình
nhãn hiệu champagne.
Theo Ủy ban bảo trợ ngành Champagne, một cơ chế do chính phủ Pháp
thành lập để giám sát nghề sản xuất loại rượu này ở Pháp, ngành chế biến
champagne ít bị khủng hoảng tác động hơn so với các ngành nghề khác.
Với lượng xuất khẩu hàng năm dao động ở mức từ 300 triệu đến 330 triệu
chai, ngành sản xuất champagne đem về cho nước Pháp 4 tỷ rưỡi euro mỗi
năm.
Tuấn Thảo
No comments:
Post a Comment